Ένας παιδομάρτυρας στα μέτρα μεγαλομάρτυρα. Ναι αυτός ήταν ο 15χρονος Άγιος Μάμας που γιορτάζει σήμερα 2 Σεπτεμβρίου.
Μάμας; Περίεργο και παράδοξο σαν όνομα. Είναι ένας Άγιος που τιμάται ιδιαίτερα στην Κύπρο αν και δεν έζησε στην Μεγαλόνησο.
Γιατί όμως να ονομάσθηκε Μάμας και πως έφτασε ένας 15χρονος νέος στα μέτρα ενός μεγαλομάρτυρα;
Γεννήθηκε στις φυλακές, έζησε ως ευγενής ασκήτεψε σε σπήλαια και μαρτύρησε για τον Χριστό σε θηρειώδη βασσανηστήρια που κάθε άλλος νέος στην ηλικία του θα έκανε τα πάντα για να τα αποφύγει.
Ας τα πάρουμε από την αρχή όσο πιο συνοπτικά μπορούμε...
Κατά τον 3ο αιώνα μ.Χ. η πόλη της Γάγγρας στην περιοχή της Παφλαγονίας της Μικράς Ασίας ήταν περίφημη.
Σε αυτήν τη πόλη γεννήθηκαν οι άγιοι Θεόδοτος και Ρουφίνα.
Ο άγιος Θεόδοτος προερχόταν από οικογένεια ευγενών και άγνωστο το πώς γνώρισε νέος στην ηλικία την Αλήθεια μέσα στο Χριστιανικό βίωμα.
Τότε νυμφεύθηκε την ευσεβεστάτη Ρουφίνα. Ο πόθος του για τον Χριστό ήταν ολοφάνερος μιας και κήρυττε για Αυτόν στους συμπολίτες του έως ότου ξεκίνησαν οι διωγμοί κατά των χριστιανών επί αυτοκράτωρος Δεκίου κατά τα μέσα του 3ου αιώνα.
Τότε ο έπαρχος της πόλης Γάγγρας τον συνέλαβε και του ζήτησε να θυσιάσει στους Θεούς των Ρωμαίων πράγμα που ο Θεόδοτος αρνήθηκε κι επειδή ο έπαρχος της πόλης δεν είχε δικαίωμα να τον βασανίσει ή να τον τιμωρήσει καθ οποιονδήποτε τρόπο μιας και ήταν ευγενής τον απέστειλε στον ηγεμόνα της Καισαρείας της Καππαδοκίας μαζί με την σύζυγό του Ρουφίνα η οποία κυοφορούσε το παιδί τους.
Εκεί ο ηγεμόνας τους φυλάκισε ενώ τους προειδέασε για το τι τους περιμένει αφότου γεννούσε η Ρουφίνα.
Εκεί ο Άγιος Θεόδοτος θλιβόμενος για το τι θα μπορούσε να συμβεί στην γυναίκα και στο παιδί του προσευχόταν θερμά στο Θεό να τον στηρίξει έως το τέλος του.
Κατά την διάρκεια της προσευχής του παρέδωσε την αγία του ψυχή ενώ η Αγία Ρουφίνα βλέποντας το αυτό από την οδύνη της την έπιασαν οι πόνοι του τοκετού και γέννησε ένα αγοράκι.
Ασπάσθηκε το σκήνωμα του Αγίου συζύγου της και ζήτησε μέσα στην θλίψη της από τον Θεό να τον ακολουθήσει εμπιστευόμενη σε Αυτόν τον καρπό της κοιλίας της, το άνθος του έρωτα και της αγάπης τους.
Πράγματι ξάφνου αμέσως έπεσε η Αγία Ρουφίνα δίπλα στον Άγιο Θεόδωρο και παρέδωσε την ψυχή της κι αυτή.
Να δύο ορθόδοξοι άγιοι που θα μπορούσαν να είναι προστάτες των ζευγαριών, των ανδρογόνων, των ερωτευμένων.....
Το αγοράκι αυτό που γεννήθηκε μέσα στις φυλακές έμελλε να αποτελέσει την σωτηρία πολλών ψυχών αλλά και να υποστεί βασσανηστήρια φοβερά και τρομερά και να μην προλάβει καν να ενηλικιωθεί.
Το ίδιο βράδυ ένας άγγελος Κυρίου εμφανίσθηκε σε μια αρχόντισσα χήρα ονόματι Αμμία η οποία δεν είχε τέκνα και την πρόσταξε να μεταβεί στον ηγεμόνα να ζητήσει τα σεπτά σκηνώματα των αγίων και να τα ενταφιάσει με τις πρέπουσες ταφικές τιμές ενώ να λάβει ταυτόχρονα υπό την προστασία της το μικρό νεογέννητο αγοράκι.
Η ευσεβής αρχόντισσα Άμμία αμέσως έκαμε υπακοή και εκτέλεσε το πρόσταγμα του Αγγέλου.
Ύστερα από ένα χρόνο καθώς η Αμμία κρατούσε αγκαλιά το μικρό αυτό αγοράκι και το ασπάσθηκε αυτό την αποκάλεσε '''μάμα''' και νομίζω όλοι καταλαβαίνουμε την χαρά μιας άτεκνης γυναίκας που πρωτακούει αυτήν την λέξη από τα χείλη ενός παιδιού που φέρει στην ζεστή αγκάλη της...αμέσως μέσα στην χαρά της διοργάνωσε γιορτή καλώντας κόσμο από όλη την πόλη οι οποίοι όταν έμαθαν και είδαν από κοντά την χαρά της αρχόντισσας αυτής την προέτρεψαν να ονομάσει το παιδί αυτό Μάμα κι έτσι το μικρό αγοράκι που γεννήθηκε στις φυλακές και ορφάνεψε την ίδια στιγμή πήρε το παράδοξο και σπάνιο όνομα αυτό.
Όσο μεγάλωνε ο μικρός Μάμας τόσο φαινόταν το ποσό χαρισματούχο παιδί ήταν.
Για αυτό και η Αμμία του παρεχώρησε σε ηλικία μόλις πέντε ετών τον έμπιστο υπηρέτη της Κλημέντιο ως βοηθό του και το απέστειλε στον περίφημο διδάσκαλο Αρίστωνα και μέσα σε λίγες μόλις εβδομάδες ξεπέρασε όλους τους μαθητές του διδασκάλου αυτού αν και η μοίρα τον έφερε ξανά στην ορφάνια για δεύτερη φορά αφού όταν συμπλήρωσε το 6ο έτος της παιδικής του ηλικίας η Αμμία κοιμήθηκε και ο μικρός Μάμας κληρονόμησε τον τίτλο της και την περιουσία της.
Αυτοκράτορας της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας αναλαμβάνει ο Αὐρηλιανὸς (270-275) και εκδίδει πρόσταγμα γενικής θυσίας στοὺς θεούς των Ρωμαίων.
Έτσι όταν αυτό το πρόσταγμα έφτασε και στην Καισάρεια όπου ηγεμόνας είχε αναλάβει ο σκληρόκαρδος Δημόκριτος κάλεσε όλους τους πολίτες να θυσιάσουν στους θεούς μεταξύ των πολιτών και τους δασκάλους μετά των μαθητών αυτών.
Όλοι πήγαν εκτός από την τάξη του Μάμαντος διότι δίπλα του είχαν γαλουχηθεί στην χριστιανική πίστη και στην Αλήθεια.
Πληροφορούμενος την απουσία αυτής της μερίδας της πόλεως ο ηγεμόνας ζήτησε να μάθει την αιτία και όταν την έμαθε τους ειρωνεύτηκε πως ένα μικρό παιδί δεν θα τολμούσε στην θέα του να αρνηθεί κανένα του πρόσταγμα έως ότου έφεραν μπροστά του τον Μάμα ο οποίος με σοβαρότητα και σεμνότητα στάθηκε μπροστά στον ηγεμόνα και αρνήθηκε ωσάν μεγάλος κι ενήλικος να θυσιάσει στους θεούς του χωρίς να δείξει κανέναν φόβο.
Οργισμένος ο Δημόκριτος που ένα μικρό παιδί τον αγνόησε και του αντιστάθηκε διέταξε να τον αλυσοδέσουν και να τον μεταφέρουν μπροστά στον ίδιο τον αυτοκράτορα στις Αιγές της Κιλικίας όπου βρισκόταν εκείνο το διάστημα ο Αυριλιανός ο οποίος είχε εκστρατεύσει κατά της βασίλισσας της Παλμύρας.
Ο αυτοκράτορας του φάνηκε αστείο ένας ηγεμόνας να μην μπορεί να φοβίσει και να συνετήσει ένα παιδί και εξέτασε ο ίδιος την περίπτωση χωρίς να καταφέρει να φοβίσει ούτε ο ίδιος τον μικρό Μάμα ενώ εξοργισμένος διέταξε να του σμπαραλιάσουν το στόμα με πέτρες ώστε να πάψει να μιλάει για τον Χριστό και ύστερα αφού του δέσουν ένα βαρίδι μολύβδινο στον λαιμό να τον ρίξουν στο βυθό της θάλασσας.
Οι στρατιώτες υπάκουσαν αλλά ο Θεός είχε αλλά σχέδια. Όταν τον ανέβασαν σε ένα πλοιάριο και τον πήγαν πιο βαθιά στην θάλασσα εμφανίσθηκε άγγελος και τους φόβισε με αποτέλεσμα άρων άρων να προστρέξουν στην στεριά και να τραπούν σε φυγή ενώ ο άγγελος πρόσταξε τον Άγιο Μάμα να μεταβεί στο όρος της Καισαρείας Αργαίον.
Εκεί με θαυμαστό τρόπο εξ ουρανού έλαβε ευαγγέλιο για να μελετά και ράβδο θαυματουργή με τα οποία εξημέρωνε καθε άγριο θηρίο της περιοχής ως άλλος καλός ποιμήν.
Είχε φτάσει να έχει προπτωτικά χαρίσματα. Εξ ου και σε πολλές εικόνες απεικονίζεται ο άγιος να κρατεί ράβδο ποιμενική.
Η τροφή του ήταν τα άγρια χόρτα καθώς και το τυρί που έπηζε αρμέγοντας ακόμη και ελαφίνες οι οποίες είχαν εξημερωθεί πλήρως μπροστά στην αγιότητα του.
Αυτό έγινε αντιληπτό από πολλούς διαβάτες της περιοχής οι οποίοι τον φθόνησαν και κατήγγειλαν στον νέο ηγεμόνα της Καισαρείας ότι ο Άγιος Μάμας ήτο μάγος μιας και κάθε άγριο ζώο μπροστά του ημέρευε.
Στο βουνό ζούσε περίπου δύο χρόνια όταν στρατιώτες του ηγεμόνα ήρθαν για να τον συλλάβουν. Όταν τον συνάντησαν δεν αντιλήφθηκαν ότι ήτο αυτός ο Άγιος Μάμας και ο ίδιος στην αρχή δεν τους το μαρτύρησε.
Αφότου έμαθε τι γύρευαν σε εκείνα τα μέρη οι στρατιώτες προσφέρθηκε να τους φιλοξενήσει και θα τους οδηγούσε ο ίδιος σε αυτόν που αναζητούσαν.
Έτσι τον ακολούθησαν στο σπήλαιο όπου ζούσε και τους προσέφερε τροφή χάριν της φιλοξενίας.
Τα άγρια ζώα του δάσους αντιλαμβανόμενα ότι ο άγιος Μάμας επέστρεψε στο σπήλαιο του πλησίασαν και μαζεύτηκαν πλάι του ένεκα της συνήθειας τους.
Οι στρατιώτες τρόμαξαν ενώ ο ίδιος τους αποκάλυψε ποιος ήταν εξηγώντας τους πως δεν πρόκειται για μαγικές ιδιότητες αλλά πώς τα ζώα εξημερώνονταν στο άκουσμα της επίκλησης του Αληθινού Θεου και τους ζήτησε αφού τους υποσχέθηκε πως θα μεταβεί ο ίδιος εκεί να τον περιμένουν στην πύλη της Καισαρείας.
Πράγματι ο ίδιος αφού προσευχήθηκε και αφού ευχαρίστησε τα ζώα που τον διακονούσαν τόσο καιρό προσκάλεσε ένα λιοντάρι από τα βάθη του όρους και ομιλώντας του ωσάν έκαμαν οι πρωτόπλαστοι στα ζώα του παραδείσου του ανέφερε ότι θα το έφερναν αυτό το ίδιο στο στάδιο καθώς ο ίδιος ο Άγιος Μάμας θα βασανιζόταν εκεί ζητώντας του να κάνει ότι ο Θεός το προστάξει.
Αφού μετέβη όπως υποσχέθηκε στους στρατιώτες στην πύλη τον μετέφεραν στον ηγεμόνα ο οποίος τον εξέτασε και προσπάθησε να τον αλλαξοπιστήσει. Μάταια όμως μιας και ολοκληρωτικά το είναι του ήταν δοσμένο στον Χριστό.
Ο ηγεμόνας εξοργισμένος διατάζει να τον κρεμάσουν σε ένα ξύλο και να τον ξάσουν απάνθρωπα σε όλο του το σώμα, ο ίδιος όμως δεν γόγγυξε, έπειτα τον έβαλαν σε πυρακτωμένο καμίνι επί 5 ημέρες όπου άγγελοι τον συντρόφευαν και τον προστάτεψαν ενώ όταν οι στρατιωτικοί άνοιξαν τον είδαν έκπληκτοι ζωντανό.
Ο ηγεμόνας αντί να τα δει ως θεία σημάδια εξοργιζόνταν ακόμη περισσότερο και τυφλωμένος στο σκοτάδι της ψυχής του διέταξε να τον ρίξουν σε στάδιο με άγρια θηρία κι αντί αυτά να τον κατασπαράξουν τον πλησίασαν τον προσκύνησαν και ημέρευσαν σαν μικρά γατάκια μπροστά του. Ξαφνικά στην αρένα του σταδίου πετάνε ένα λιοντάρι.
Ήταν το λιοντάρι στο οποίο είχε μιλήσει ο ίδιος ο Άγιος. Αυτό αντί να επιτεθεί στον Άγιο επιτέθηκε στο μανιασμένο πλήθος (φαίνεται αυτό ήταν θέλημα του Θεού) και κατασπάραξε αρκετούς και μη μπορώντας ο ηγεμόνας να κάμει κάτι άλλο διέταξε το ιππικό να σκοτώσει τον Άγιο Μάμα, ένας εξ αυτόν με τρίαινα τον χτύπησε στην κοιλιά με βάναυσο τρόπο που τα σπλάχνα του ξεχύθηκαν ενώ την ίδια στιγμή βροντερή φωνή ακούστηκε από τους ουρανούς όπου τον υποδεχόνταν ο Θεός σε θρόνο πλάι του.
Ο Άγιος Μάμας κρατούσε με τα χέρια του τα χυμένα σπλάχνα του και περπάτησε περί του μισού μιλίου έξωθεν της πόλεως μπροστά στα μάτια πολλων έως ότου έφτασε σε ένα σπήλαιο κι αφού ακούμπησε πάνω σε μια πέτρα ξεψύχησε.
Υπέμεινε βασσανηστήρια μεγαλομαρτύρων, ήτο γέννημα αγίων και ορφανός στον επίγειο κόσμο, ψυχοπαίδι μιας χήρας αρχόντισσας μα και ασκητής στα όρη και έζησε μόλις 15-16 χρόνια.
Έφηβος μα ώριμος ωσάν γηραιός. Μέσα του πλημμυρισμένος από θεία Χάρι και ουράνια ελπίδα.
Σπάνια χαρίσματα για έναν έφηβο. Τα άγρια θηρία μπρός του ημέρευαν στην θέα της αγιότητος του.
Αυτήν του την ηρεμία και γαλήνη να ικετεύουμε στον Θεό να μας χαρίζει και να είμαστε σίγουροι πως τίποτε το κακό δεν θα μας επηρεάσει όσο οι αν αυτός ο μάταιος κόσμος που μας περιτριγυρίζει θέλει να μας φοβίσει και να μας σκεπάζει στο σκοτάδι του.
Θεωρείται προστάτης των υιοθετημένων παιδιών καθώς και προστάτης των άγριων ζώων.
Κοντάκιον
Ἐν τῇ ράβδῳ Ἅγιε, τῇ ἐκ Θεοῦ σοι δοθείσῃ, τὸν λαόν σου ποίμανον, ἐπὶ νομὰς ζωηφόρους· θήρας δέ, τοὺς ἀοράτους καὶ ἀνημέρους, σύντριψον, ὑπὸ τοὺς πόδας τῶν σὲ ὑμνούντων, ὅτι πάντες οἱ ἐν κινδύνοις, προστάτην Μάμα, θερμόν σε κεκτήμεθα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου