Η προετοιμασία για την προσευχή

 

«Προετοιμάσου πριν προσευχηθείς και μην γίνεσαι σαν ένας πού πειράζει τον Κύριο»

Ηπροσευχή έχει μεγάλη σημασία για τον άνθρωπο και γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρξει η σωστή προετοιμασία πριν από την προσευχή – όπως λέει και η Παλαιά Διαθήκη: «Προετοιμάσου πριν προσευχηθείς και μην γίνεσαι σαν ένας πού πειράζει τον Κύριο».

«Όταν θα σταθούμε μπροστά στον βασιλέα και Θεό μας για να συζητήσουμε μαζί Του», λέει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, «ας μην βιαστούμε να το κάνουμε χωρίς προετοιμασία μήπως και μας δει από μακρυά να μην έχουμε τα όπλα και την στολή πού αρμόζουν για την παρουσίαση ενώπιον του Βασιλέως και διατάξει τους υπηρέτες και δούλους Του να μας δέσουν και να μας εξορίσουν μακρυά από το πρόσωπό Του και τις δεήσεις μας να τις σχίσουν και να τις πετάξουν στο πρόσωπό μας».

Η πρώτη προετοιμασία για την προσευχή συνίσταται στο να εκδιωχθεί η πικρία και η κατάκριση για τον πλησίον.

Αυτή η προετοιμασία διατάσσεται από τον Κύριόν μας. «Καὶ ὅταν στήκητε προσευχόμενοι ἀφίετε εἴ τι ἔχετε κατὰ τινὸς ἵνα καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ἀφῇ ὑμῶν τὰ παραπτώματα ὑμῶν. Εἰ δε ὑμεῖς οὐκ ἀφίετε, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν».

Η περαιτέρω προετοιμασία για την προσευχή περιλαμβάνει την εκδίωξη των βιοτικών μεριμνώ με την δύναμη της πίστης στον Θεό και μὲ την δύναμη της υπακοής και της παράδοσης στο θέλημα του Θεού. Επίσης με την αναγνώριση της προσωπικής αμαρτωλότητος πού έχει σαν επακόλουθο την συντριβή και ταπείνωση του πνεύματος.

«Αν επιθυμούσες θυσίες θα σού τις πρόσφερα» λέει ο προφήτης Δαυίδ στον Θεό εκ μέρους οποιουδήποτε πού έπεσε και παραμένει στην πτώση. Όχι μόνο μια μερική θυσία του σώματος και της ψυχής αλλά και πλήρη «…ὁλοκαυτώματα οὐκ εὐδοκήσεις. Θυσία τῷ Θεῷ πνεῦμα συντετριμμένον, καρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην ὁ Θεὸς οὐκ ἐξουδενώσει».

Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος επαναλαμβάνει το απόφθεγμα ενός άλλου αγίου: «Ἐὰν ἕνας δὲν ἀναγνωρίζει τὸν ἑαυτό του ὡς ἁμαρτωλὸ ἡ προσευχή του δὲν εἶναι δεκτὴ στὸν Θεό».

Θα πρέπει να στέκεται ένας μπροστά στον αόρατο Θεό σαν να Τον βλέπει και με την πεποίθηση ότι τον βλέπει και τον ακούει προσεκτικά. Θα πρέπει να στέκεται ένας μπροστά στον αόρατο Θεό, ακριβώς όπως ένας ένοχος εγκληματίας πού είναι καταδικασμένος για αναρίθμητα εγκλήματα σε θάνατο στέκεται μπροστά σ’ ένα αυστηρό και αμερόληπτο δικαστή. Ακριβώς !

Στέκεται μπροστά στον Κυρίαρχο Δεσπότη και Κριτή του, μπροστά στον Δικαστή στο βλέμμα του Οποίου καμμιά ανθρώπινη ψυχή δεν θα δικαιωθεί• ο Οποίος πάντα δικαιώνεται στις κρίσεις Του• ο Οποίος, δεν καταδικάζει παρά μόνον όταν μέσα στην ανέκφραστη αγάπη Του συγχωρεί κάποιου τις αμαρτίες του και δεν εισέρχεται εις κρίσιν μετά του δούλου Του.

Νοιώθοντας τον φόβο του Θεού και αισθανόμενος απ’ αυτόν τον φόβο την παρουσία του Θεού, όταν ένας προσεύχεται θα δει -χωρίς να βλέπει – με μια πνευματική αίσθηση, Αυτόν πού είναι αόρατος, θα αντιληφθεί ότι η προσευχή είναι το να στέκεται με συναίσθηση ότι βρίσκεται μπροστά στην φοβερή κρίση του Θεού.

Στάσου στην προσευχή με το κεφάλι σκυφτό και τα πόδια αλύγιστα και ακίνητα• βοήθησε την προσευχή σου με συντριβή της καρδίας με αναστεναγμούς από τα βάθη της ψυχής και άφθονα δάκρυα.

Μία ευλαβική εξωτερική στάση στην προσευχή είναι πολύ βοηθητική για όλους πού παλεύουν στην κονίστρα της προσευχής, ιδίως στους αρχαρίους στους οποίους η διάθεση της ψυχής συμμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό με τη στάση του σώματος.

Ο Απόστολος Παύλος παραγγέλλει ευχαριστίες όταν προσευχόμαστε: «Τῇ προσευχῇ προσκαρτερεῖτε, γρηγοροῦντες ἐν αὐτῇ ἐν εὐχαριστίᾳ». Ο Απόστολος λέει ακόμη ότι την ευχαριστία την προστάζει ο ίδιος ο Θεός: «ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε• ἐν παντὶ εὐχαριστεῖτε• τοῦτο γὰρ θέλημα Θεοῦ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ εἰς ὑμᾶς».

Ποια είναι η σημασία της ευχαριστίας; Είναι ότι δίνει ευχαριστίες στον Θεό για τις άπειρες Του ευλογίες πού ξεχύνονται σε όλη την ανθρωπότητα και στον καθένα. Με μία τέτοια ευχαριστία η ψυχή γεμίζει με μια θαυμάσια ειρήνη• και γεμίζει με ειρήνη παρά το γεγονός ότι λύπες την περιζώνουν απ’ όλες τις πλευρές.

Με την ευχαριστία ο άνθρωπος αποκτά μία ζωντανή πίστη έτσι ώστε να απορρίπτει κάθε ανησυχία για τον εαυτό του, καταπατά τον φόβο των ανθρώπων και των δαιμόνων και παραδίδεται ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού.

Μια τέτοια διάθεση της ψυχής είναι μια θαυμάσια προδιάθεση και προετοιμασία για προσευχή. Λέγει ο Απόστολος: «Ὡς οὖν παρελάβετε τὸν Χριστὸν Ἰησοῦν τὸν Κύριον, ἐν αὐτῷ περιπατεῖτε, ἐρριζωμένοι ἐν αὐτῷ καὶ βεβαιούμενοι ἐν τῇ πίστει καθὼς ἐδιδάχθητε, περισσεύοντες ἐν αὐτῇ ἐν εὐχαριστίᾳ» – δηλαδὴ μέσω τῆς εὐχαριστίας λαμβάνεται μία πληρότης πίστεως. «Χαίρετε ἐν Κυρίω πάντοτε• πάλιν ἐρῶ, χαίρετε… ὁ Κύριος ἐγγύς• μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ’ ἐν παντὶ τῆ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν Θεόν».

Η σημασία της πνευματικής προσπάθειας της ευχαριστίας εξηγείται με ιδιαίτερη πληρότητα από τους αγίους Πατέρες Βαρσανούφιο και Ιωάννη στο έργο τους «Καθοδήγηση στην πνευματική ζωή».

Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ

https://xristianos.gr/